De Miljoenennota, waar gaat het geld dit jaar heen?

Op de derde dinsdag van september keek elke econoom zijn ogen uit: het staatshoofd Willem-Alexander las op Prinsjesdag de troonrede voor en daarbij komend wordt natuurlijk ook de Miljoenennota bekendgemaakt. Waar gaat het rijk in investeren? En waarin juist niet en gaat het bezuinigen? Welke inkomsten gaan stijgen en dalen? Het werd allemaal afgelopen dinsdag bekend gemaakt in de Ridderzaal in Den Haag.

Opvallend

Wat ten eerste bijzonder is aan de Miljoenennota zijn de collectieve lasten, dit is het geld wat binnenkomt aan premies en belastingen. Deze gaan namelijk dalen met 0,4 procentpunt (van 39,2 naar 38,8 procent), ondanks de (nog steeds forse) staatsschuld van 49,3 procent van het bruto binnenlands product. Hoewel deze in de laatste jaren sterk is afgenomen (in 2015 nog 64,6 procent), zal deze enorme schuld nog steeds ergens van opgehoest moeten worden. 

Koopkracht

Door onder andere deze verlaging van de collectieve lasten zorgt het ervoor dat de koopkracht toeneemt. Daarnaast wordt de koopkracht ook gestuwd door de aanhoudende loonstijgingen. Uit onderzoek van het CPB wordt er een stijging van 2,5 procent van de cao-lonen verwacht. Daarbijkomend wordt verwacht dat de prijzen komen jaar met een percentage van 1,3 procent zullen stijgen, dat is dus veel minder dan het percentage van de loonstijgingen. Oorzaak van deze prijsstijgingen is met name de stijging van het btw-tarief begin dit jaar.

Onderwijs

Ondanks vele protesten van basisleerkrachten in de afgelopen jaren, komt er helaas geen extra geld vrij voor hen. De leraren op het middelbaar onderwijs houden hierdoor dus een voorsprong op hun collega’s op de basisscholen. Opmerkelijk is dat er wel een stijging van de lonen werd verwacht, om ze het beroep aantrekkelijker te maken. Er is namelijk een fors tekort aan basisschoolleraren en via deze weg konden zij dit tekort vermoedelijk opschorten. Woensdag kwam het lerarentekort veelvuldig aan bod tijdens het eerste termijn van de Algemene Politieke Beschouwingen. PvdA-voorman Lodewijk Asscher drong er namelijk op aan meer geld vrij te maken voor het onderwijs, waarop Klaas Dijkhoff, fractievoorzitter van de VVD, antwoordde dat hij het ‘te makkelijk vind om bij elk probleem te zeggen dat extra geld de oplossing is’. Vooralsnog geen extra geld voor het onderwijs dus.